‘Niemand hier werkt zo hard als ik’, dacht Els, toen ze overspoeld met zelfmedelijden als enige van haar team nog laat op kantoor aan het overwerken was.
Misschien herken je deze gedachte. Ik herken hem in ieder geval wel. Want als ik vaker die gedachte heb, ga ik me op een gegeven moment aan mijn andere teamleden irriteren.
Soms denk ik dan: ‘Oke, dan doe ik het wel.’ Maar als dat structureel gebeurt, dan barst op een gegeven moment bij mij de bom.
Als we met andere mensen samenwerken blijken we automatisch te ‘overclaimen’.
“Overclaimen gebeurt overal, in projectteams, sportteams, en in relaties. Het is de oorzaak van werkconflicten, verloren wedstrijden en gestrande huwelijken.”
En je voelt je er, net zoals Els, behoorlijk rot over.
Nicholas Epley, professor Gedragswetenschappen aan de Universiteit van Chicago en heeft er onderzoek naar verricht. Hij definieert overclaiming als volgt:
“Overclaiming is de neiging om te denken dat jij meer werk uitvoert dan anderen in dezelfde groep.”
Hij noemt ‘overgeclaimd’ werk: ‘bullshit – werk’. Pikant detail: bij managers en supervisors is het overclaim percentage gemiddeld hoger dan bij medewerkers.
De belangrijkste verklaring voor overclaimen is verrassend simpel: het gebeurt omdat we per definitie vanuit onszelf waarnemen, en we dus gewoon niet kunnen zien wat anderen daadwerkelijk doen. Daarnaast is het overclaimen ook een manier om meer erkenning te krijgen.
Het zit dus in mensen ingebakken.
Om tot een realistisch besef van jouw bijdrage te komen moet je dus overclaimen neutraliseren. Ik noem dat ‘downclaimen’.
Hoe je snel ‘downclaimt’
1. Word je bewust van je eigen overclaim gedrag
Wat je zelf doet, vind je vaak belangrijker dan wat anderen doen. Je kan je daar bewust van zijn, door je steeds af te vragen: ‘Klopt het eigenlijk wel wat dat ik harder werk?’
2. Vraag of kijk eens wat vaker waar je collega mee bezig is
Niet om te controleren, (want dat leidt weer tot overclaimen, zie de eerdere opmerking over leidinggevenden) maar vanuit het idee dat je wilt downclaimen: ‘Ik weet dat ik waarschijnlijk mijn bijdrage te hoog inschat. Dus laat ik me eens bewust worden van wat die ander eigenlijk allemaal doet om tot een realistischer inschatting te komen.’
Deze 2 stappen zijn makkelijk te doen, kan direct overclaimen compenseren. Toch is het lastig om consistent vol te houden. Verder is het ook geen oplossing voor het geval dat er wel feitelijk een verschil is in werk.
Hoe je structureel ‘downclaimt’
Holacracy biedt naar mijn idee een meer structurele oplossing om overclaimen tegen te gaan.
1. ‘Bullshit’ werk wordt moeilijker door concrete rollen
Wat iemand moet doen, wordt in concreet omschreven rollen vastgelegd. Het roloverleg is ook een mooi mechanisme om op continue basis ‘bullshit’ werk eruit te filteren en om te zetten in duidelijkheid.
2. De transparantie van het werkoverleg
In een werkoverleg wordt, door gebruik van checklisten, indicatoren en het projectenbord behoorlijk transparant waar iedereen mee bezig is. Daardoor krijg je een realistisch beeld van wat iedereen doet, en word je vanzelf bescheidener over je eigen bijdrage.
3. De plicht om transparant te zijn
Als je in een Holacracy werkt, wordt expliciet van je verwacht dat je transparant bent. Zie hoofdstuk 4 van de Constitution.
- Iedereen wordt geacht een lijst van projecten en eerstvolgende acties bij te houden;
- Als iemand erom vraagt moet je kunnen aangeven waarom je prioriteit geeft aan project X boven project Y;
- Je moet gevraagd een reele schatting kunnen geven wanneer je iets op kunt leveren. Let wel, dit is geen ‘belofte’, je bent er niet aan gebonden;
- Je wordt geacht indicatoren bij te houden van terugkomende acties, en deze te delen met de cirkel.
Doen
Of je overclaimen nu met Holacracy aanpakt of niet, al met al kan het geen kwaad om eens een dagje bewust te worden van waar je overclaimt. Alleen al die eerste stap heeft mij in ieder geval geholpen om me beter te voelen in mijn (werk)relaties.
